Elektronik’de En çok Kullanılan Terimler Sözlüğü

AÇIK DEVRE:
Üzerinden elektrik akımı geçmeyen devre.
AĞIRLIK:

AKÜMÜLATÖR:
Elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depo eden, gerektiğinde bunu elektrik enerjisi olarak veren cihaz, akımtoplar.
ALTERNATİF AKIM:
Dalgalı akım.
ALTERNATÖR:
Alternatif akım jenaratörleri.
AMPER:
Elektrik devresinde devreden geçen akım birimi.
AMPERMETRE:
Bir elektrik akımının şiddetini ölçmeye yarayan aygıt, akımölçer.
ANAHTAR:
İstenilen yere veya aygıta, isteğe göre elektrik akımının geçmesini sağlayan aygıt.
ANOT:
Üretecin (+) kutbuna bağlı olan elektrot.
ANYON:
Elektron alarak negatif yük kazanan atom veya atom grubu.
ARMATÜR:
Sabit manyetik alan içinde döndürülebilen bobin
ARŞİMET PRENSİBİ:
Sıvı içindeki cisme uygulanan kaldırma kuvveti ,cisimle aynı hacimdeki
sıvının ağırlığına eşittir.
ASİT:
Sudaki çözeltisi hidrojen iyonu (H+) verebilen ve mavi turnusolu kırmızıya çeviren madde.
ATMOSFER:
Dünyayı dıştan saran gaz katmanı.
ATMOSFER BASINCI:
Deniz seviyesinde bir metrekare yüzeye etkiyen 101300 N’luk kuvvet.
ATOM:
Bir elementin tüm özelliklerini taşıyan en küçük yapıtaşı.
ATOM NUMARASI:
Elementin çekirdeğindeki proton sayısı.
AYRIŞMA:
Bir maddenin iki veya daha çok maddeye ayrılması.

BAĞ:
Atomları bir arada tutan kuvvet.
BAR:
Hava basınç birimi.
BAROMETRE:
Açık hava basıncını ölçen (sıvılı ve metal,iki türü olan ) araç.
BASINÇ:
Birim yüzeye dik etkiyen kuvvet.
BAZ:
Sudaki çözeltisi hidroksil iyonu (OH-) verebilen ve kırmızı turnusolu maviye çeviren madde.
BİLEŞİK KAP:
İki veya daha fazla bağlantısı olan kap.
BOBİN:
İçerisinden akım geçen tel sarılmış makara.
BOYLE-MARİOTTE YASASI:
Sıcaklığı sabit tutulan kapalı bir kaptaki gazın hacmi ile basıncının çarpımı sabittir.
BUHARLAŞMA:
Sıvı halden gaz haline geçme olayı.
BUNZEN KISKACI:
Cam tüp ve deney tüpünü tutmayı sağlayan deney aracı.

CENDERE:
Paskal prensibinden yararlanılarak ağır yükleri kaldırmada kullanılan sistem.
CHARLES YASASI:
Sabit hacimdeki bir gazın mutlak sıcaklığı ile basıncı doğru orantılıdır.
CİSİM:
Maddenin biçim almış durumu.
ÇIKRIK:
Aynı merkezli,farklı yarıçaplı makara.
ÇÖZELTİ:
İki ya da daha çok maddenin homojen olarak dağılmasıyla oluşan karışım.

DERİŞİK:
Çözüneni çok, çözücüsü az olan çözelti.
DEŞARJ:
Akümülatörün akım vermez hale gelmesi.
DİNAMOMETRE:
Kuvvet ölçmeye yarayan alet.
DİRENÇ:
Bir cismin atomlarının, elektrik akımına karşı koyma özelliği.
DUY:
Elektrik ampulünün takıldığı bakır veya pirinçten yivli yer.

EĞİK DÜZLEM:
Bir ucu biraz daha yüksekte bulunan eğimli düz yüzey.
EKZOTERMİK REAKSİYON:
Isı veren reaksiyon.
ELEKTROSTATİK:
Durgun (hareketsiz) elektrik yükleri.
ELEKTRİKSEL ALAN:
Elektrik akımı etrafında oluşan manyetik alana dik bölge. (Elektrik yüklerinin etki gösterdiği yer)
ELEKTROT:
Elektrolite batırılan iletken çubuklar.
ELEKTROFOR:
Durgun elektrik yüklerinin elektrostatik etkiyle atlaması.
ELEKTROLİT:
Elektriği iletebilen çözelti.
ELEKTROLİZ:
Elektrik akımıyla bir bileşiği bileşenlerine ayırma olayı.
ELEKTRON:
Atomun çekirdeği etrafındaki yörüngede dönebilen (-) yükler.
ELEMENT:
Aynı tür atomlardan oluşan saf madde.
ENDOTERMİK REAKSİYON:
Isı alan reaksiyon.
ENERJİ:
İş yapabilme yeteneği.
ENERJİNİN KORUNUMU KANUNU:
Albert Einstein adıyla anılan bu kanuna göre;”Enerji vardan yok, yoktan da var edilemez. Ancak madde enerjiye ve enerji de maddeye dönüşebilir.”
ETKİ KUVVETİ:
Cisme uygulanan kuvvet.

FİLİT POMPA:
Sıvı püskürtme pompası.
FİZİKSEL OLAY:
Maddenin dış yapısındaki değişme.
GAY-LUSSAC YASASI:
Basıncı sabit tutulan bir gazın hacmi mutlak sıcaklıkla doğru orantılıdır.
GRAM:
Kütle birimi.
GOLGİ CİSİMCİĞİ:
Salgı maddeleri üretim ve paketleme organeli.
GÜÇ:
Birim zamanda harcanan enerji
HACİM:
Bir maddenin uzayda kapladığı alan.
HAREKETLİ REVOLVER:
Mikroskopta objektiflerin takılı olduğu ve saat yönünde dönen hareketli parça
HIZ:
Bir cismin birim zamanda aldığı yol.
HİDROLİK BASINÇ:
Sıvıların bulundukları kap çeperlerine yaptığı basınç.
HOMOJEN:
Her yeri aynı özelliği gösteren, yürdeş.
HÜCRE:
İnce bir zar içinde bulunan, sitoplazma ve çekirdekten oluşmuş, bir organizmanın yapı ve görev bakımından en küçük birimi.

ISI:
Bir enerji türü.
İLETKEN:
Elektrik akımı, ısı, gaz v. ‘ni bir yerden başka bir yere aktaran (madde)
İLETKEN MADDE:
Elektrik akımını iletebilen madde.
İLETKENİN DİRENCİ:
İletkenin elektrik akımına karşı gösterdiği tepki.
İNDİKSİYON AKIMI:
Manyetik alanın değişimiyle oluşan elektrik akımı.
İRİS DİYAFRAM:
Mikroskopta ışığın geliş ayarının yapıldığı yer .
İŞ:
Kuvvetin etkisiyle cismin hareket etmesi,yol alması.
İYON:
Pozitif (+) ya da negatif (- ) elektrikle yüklü atom-atom grupları.
İYONLAŞMA:
İyonlarına ayrılma.
JENERATÖR:
Elektrik üretmeye yarayan, mıknatıs ve sargılardan oluşan araç.
JOULE:
İş birimi.

KALDIRAÇ:
Sabit nokta etrafında dönebilen dayanaklı bir çubuk.
KALDIRAÇ İBRESİ:
Kaldıraç kolunun denge konumunu gösteren metal parça.
KALDIRAÇ KOLU:
Belli aralıklarla delikleri bulunan paralel kuvvetler ölçümü yapan metal çubuk .
KALDIRAÇ MESNEDİ:
Eğik düzlem ve kaldıraç kolunun takılabildiği bağlama parçası.
KAPALI DEVRE:
Üzerinden elektrik akımı geçen devre.
KATALİZÖR:
Kimyasal tepkimenin olmasını veya hızının değişmesini sağlayan, katalitik etkiye yol açan madde.
KATOT:
Üretecin (-) kutbuna bağlı olan elektrot.
KATYON:
Pozitif elektrikle yüklü iyon grubu.
KİMYASAL DEĞİŞME:
Kimyasal olaylar neticesinde maddede gözlenen değişiklikler.
KİMYASAL ENERJİ:
Kimyasal tepkimelerde oluşan enerji.
KİMYASAL OLAY:
Maddenin yapısında köklü değişmeler oluşturan olay.
KİNETİK ENERJİ:
Hareket enerjisi.
KOFUL:
İçi sıvı dolu keseler.
KOLEKTÖR:
Armatürde oluşan alternatif akımı doğru akıma çevirebilen bilezikler.
KOSİNÜS TEOREMİ:
Bileşke vektörün (kuvvet)cebirsel büyüklüğünü veren teorem.
KUTUP:
Mıknatısın çekme özelliğinin en fazla olduğu bölgeler.
KUTUPLANMA:
Volta pilinin zamanla akım vermez hale gelmesi.
KUVVET:
Hareketi oluşturan veya hareketi önleyen etken.
KÜTLE:
Bir maddenin madde miktarı ile ilgili büyüklük.

LAM:
Mikroskopta incelenecek maddelerin üzerine konulduğu dar, uzun cam parçası.
LAMEL:
Mikroskopla yapılan incelemede bazen lamların üstüne kapatılan dört köşe, küçük ve ince cam parçası.
LİZOZOM:
Hücre sitoplazmasında sindirim sisteminin bulunduğu kesecikler.
LÖKOPLAST:
Bitki hücrelerinde, sitoplazma içinde bulunan ve genellikle nişasta taneciğini oluşturan cisimcik.

MADDE:
Uzayda yer kaplayan hacmi ve kütlesi olan varlık.
MAKARA:
Günlük yaşamda kullanılan basit makinalardan biri.
MANOMETRE:
Kapalı kaplardaki gaz basıncını ölçen alet.
MANYETİK ALAN:
Mıknatısın özelliğini gösterebildiği yer.
MEKANİK ENERJİ:
Kinetik ve potansiyel enerjilerin toplamı.
METAL:
Elektrik ve ısıyı ileten element.
MIKNATIS:
Demir, nikel, kobalt gibi maddeleri çekebilen cisim.
MİKROSKOP:
Gözle görülmeyen küçük maddelerin görülmesini sağlayan optik alet.
MİLİBAR:
Hava basınç birimi. (1 /1000 bar .)
MİTOKONDRİ:
Hücre için gerekli enerjinin üretildiği yapı.
MOLEKÜL:
Aynı ya da farklı cins atomlardan oluşmuş, bir maddenin tüm özelliğini taşıyan en küçük parçası.
NESNE TABLASI:
Lam ve lamelin mikroskop üzerinde konulduğu yer.
NÖTR ATOM:
Proton sayısı elektron sayısına eşit olan tanecik.

OBJEKTİF:
Mikroskopta,mikroskobun büyütme oranını gösteren mercek sistemi.
OHM:
Elektrik direnç birimi.
OHM KANUNU:
Bir iletkenin iki ucu arasındaki potansiyel farkının, iletkenden geçen akım şiddetine oranı sabittir. Sabit olan bu orana iletkenin direnci denir.
OKÜLER:
Mikroskoptan okülere bakılan bölüm.
OPTİK DAİRE:
Açı ölçümüne yarayan araç.
ORGANEL:
Hücre sitoplazmasında bulunan ve her biri ayrı görev için özelleşmiş yapılar.
ÖZAĞIRLIK:
Birim hacme etki eden yerçekim kuvveti.
ÖZDEŞ:
Her türlü nitelik bakımından eşit olan, ayırt edilemeyecek kadar benzer olan, aynı.
ÖZDİRENÇ:
Her cismin elektrik akımına karşı gösterdiği direnç.
ÖZKÜTLE (YOĞUNLUK ):
Cismin birim hacminin kütlesi (d = m / v) .

PALANGA:
Sabit veya hareketli makaraların birlikte kullanıldığı sistem.
PASKAL:
Basınç birimi. (Newton / metrekare)
POTANSİYEL ENERJİ:
Durum enerjisi veya var olan kullanıma hazır bulunan enerji.
PREPARAT:
Mikroskopta incelenmek üzere hazırlanan, lam ve lamel arasına sıkıştırılmış örnek.
PROTON:
Atom çekirdeğindeki (+) yükler.
REDRESÖR:
İki yönlü bir dalgalı akımı, bir yönlü doğru akıma çevirmeye yarayan aygıt, doğrultmaç.
RİBOZOM:
Hücrede protein sentezlemede görevli organel.
SARKAÇ:
I uzunluğunda ipe bağlanmış cisim .
SENTROZOM:
Hücre bölünmesinde görevli organel.
SİFON:
Yüksek kaptan alt kaba sıvı boşaltma düzeneği.
SKALA:
Denge durum göstergesi .
STATİK:
Hareketli olmayan, belirli bir sure değişmeyen.
STATÖR:
Jeneratörlerde düzgün ya da manyetik alan oluşturan mıknatıslar .
STOMA (GÖZENEK):
Yaprağın alt ve üst yüzeylerinde bulunan, gaz alışverişini sağlayan delik.
SU CENDERESİ:
Sıvıların basınç iletme prensibiyle çalışan,farklı kesitte iki silindirin birbirine bağlı hali).
SÜRTÜNME KUVVETİ:
Hareket yönüne zıt olan , cisim ve yüzey arasında oluşan kuvvet.

ŞARJ:
Akümülatörün doğru akım kaynağına bağlanılarak akım verebilecek hale gelmesi.
TEPKİ KUVVETİ:
Cismin kuvvete karşı gösterdiği zıt yönlü et büyüklükteki tepkisi .
TERAZİ:
Maddelerin kütlelerini karşılaştırmak ve ölçmek için kullanılan ölçüm aracı.
TERMOMETRE:
Sıcaklık ölçme aracı.
TRANSFORMATÖR:
Gerilimi yükseltip alçaltabilen aygıt.
TRANSİSTÖR:
Akımı tek yöne çeviren düzenek.
TURNUSOL KAĞIDI:
Bazların etkisiyle maviye asitlerin etkisiyle kırmızıya dönüşen, bir tür yosundan elde edilen ve mavi boyadan yapılan ayıraç kağıt.
TUZ:
Asit ve bazların birleşmesinden oluşan madde.
ÜRETEÇ:
Elektrik akımını üreten araç.

VEKTÖREL BÜYÜKLÜK:
Doğrultusu, yönü, şiddeti ve tatbik noktası olan büyüklük.
VOLT:
Potansiyel birimi.
VOLTMETRE:
Bir elektrik devresinde iki nokta arasındaki potansiyel farkını ölçmek için kullanılan bir ölçü aracı.
YALITKAN MADDE:
Elektrik akımını iletemeyen madde.
YALITKAN SAPLI ÇUBUK:
Elektrik yükünü iletemeyen (ebonit, plastik) çubuk.
YANMA:
Bir cismin oksijenle birleşmesi sırasında ortaya çıkan olayların tamamı.
YERÇEKİMİ KUVVETİ:
Yerkürenin bir cisme uyguladığı kuvvet.
YOĞUNLAŞMA:
Isı kaybı sonucu, maddenin gaz halinden sıvı haline geçmesi.

Yarcan Tüner

Yarcan Tüner

Elektronik mühendisliği için kitaplarla savaşan ve arası hiç iyi olmayan kişi. Kendi gibi elektronik ile ilgileneler için devre arşiv’i kuran Yarcan TÜNER..

See author's posts